- Άντερσεν, Χανς Κρίστιαν
- (Hans Christian Andersen, Όντενσε 1805 – Κοπεγχάγη 1875). Δανός συγγραφέας. Γόνος φτωχής οικογένειας (o πατέρας του ήταν τσαγκάρης και η μητέρα του πλύστρα), παιδί συνεσταλμένο και άσχημο, συνήθισε να ζει στη μοναξιά (όπως το Ασχημόπαπο,ένα από τα καλύτερα παραμύθια του). Σε ηλικία 14 ετών εγκαταστάθηκε στην Κοπεγχάγη για να πραγματοποιήσει το όνειρό του να γίνει ηθοποιός. To άχαρο όμως πρόσωπό του τού έκλεισε τον δρόμο ενώ ούτε οι απόπειρές του στον χορό και στο τραγούδι είχαν καλύτερη τύχη. Υπό την προστασία του πλούσιου βασιλικού σύμβουλου Γ. Κόλιν, μπόρεσε να σπουδάσει και έκανε τα πρώτα βήματα στη λογοτεχνική του σταδιοδρομία. Χρειάστηκε όμως να περάσουν χρόνια για να βρει στο παραμύθι το αυθεντικό μέτρο της αξίας του. Το 1833-34 ταξίδεψε στη Γαλλία και στην Ιταλία, διαμένοντας περισσότερο στο Παρίσι, όπου έγραψε το έργο του Η Αγνή και ο Τρίτων, αλλά και στη Ρώμη που του προσέφερε το πλαίσιο για το περίφημο μυθιστόρημά του, Αυτοσχεδιαστής (Improvisatoren),με ιταλική υπόθεση, το οποίο και του χάρισε την επιτυχία (1835, έναν χρόνο μετά το πρώτο του ταξίδι στην Ιταλία). Την ίδια χρονιά εξέδωσε την πρώτη του συλλογή παραμυθιών Παραμύθια και ιστορίες (Eventyr og historier) καιη επιτυχία ήταν ακόμα μεγαλύτερη. Από τότε έως το 1872 εξέδιδε σχεδόν κάθε χρόνο και από ένα καινούργιο βιβλίο παραμυθιών. Στο είδος αυτό, που ο Ά. ανανέωσε με πρωτοτυπία και ανυπέρβλητη φρεσκάδα, τον οδήγησαν η ευαίσθητη και ανεξάντλητη φαντασία και η εντελώς ξεχωριστή λογοτεχνική του καλλιέργεια, που βασιζόταν κυρίως στην αγάπη του για τους λαϊκούς θρύλους και τις μπαλάντες της χώρας του, αλλά και στη βαθιά γνώση των Γερμανών ρομαντικών συγγραφέων, από τον Νοβάλις έως τον Χόφμαν. Στα παραμύθια του, όπου σμίγουν οι λαϊκοί θρύλοι με την προσωπική του εμπειρία, η αποτυχία και o πόνος αφήνουν θέση και για την εμπιστοσύνη στη γενναιοδωρία του ανθρώπου και για την ελπίδα στη δικαιοσύνη. Από τα πιο ονομαστά παραμύθια του είναι Τα κόκκινα παπούτσια, Η βασιλοπούλα και το μπιζέλι, Το ασχημόπαπο, Η δαχτυλίτσα, Οι αγριόκυκνοι, Το κοριτσάκι με τα σπίρτα, Η φορεσιά του βασιλιά. Το Παραμύθι της ζωής μου είναι μία αυτοβιογραφία γεμάτη ευαισθησία και ειρωνεία, συχνά πικρή, ποτέ όμως απελπισμένη. To έργο εκδόθηκε πρώτα στα γερμανικά (1846) και ύστερα, σε μια καινούργια ξαναδουλεμένη μορφή, στα δανέζικα (1855), γνωρίζοντας αξιόλογη επιτυχία.
Ο Ά. ταξίδεψε σε πολλές χώρες της Ευρώπης έως τα τελευταία χρόνια της ζωής του. Περιγραφές των ταξιδιών του βρίσκονται στα έργα του Στην Ελβετία (1851), Ισπανία (1853) και Επίσκεψη στην Πορτογαλία (1866). Από τα μυθιστορήματά του ξεχωρίζουν το Απλώς και μόνο οργανοπαίκτης (1837) και το O.T.(αρχικά των λέξεων Ottenligt Tugthus = αναμορφωτήριο, 1837). Το έργο του Ά. γνώρισε παγκόσμια επιτυχία και έχει μεταφραστεί σε πάρα πολλές γλώσσες.
Ο Δανός συγγραφέας Χανς Κρίστιαν Άντερσεν σε προσωπογραφία του Κίλερ (Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, Κοπεγχάγη).
Εικονογράφηση σκηνής από τη «Δαχτυλίτσα», ενός από τα ονομαστά παραμύθια του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν.
Άγαλμα του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν στη γενέτειρά του.
Dictionary of Greek. 2013.